Vledder Hervormde kerk

Informatie over de kerk


Links: Ansichtkaart na 1940 rechts: ansichtkaart beschreven in 1948

Discografie


Geluidsopnamen Geert Jan Pottjewijd d.d. 28 juli 2021
 - J.S. Bach (1685-1750): Fuga in G BWV 576 Registratie: Plenum met Bourdon 16'
 - Johann Pachelbel (1653-1706): Magnificat fuga Registratie: Roerfluit 8', Fluit 4'
Geluidsopnamen Harro Kraal d.d. 28 juli 2021
 - Abraham van den Kerckhoven (1618-1702) Fantasia in c
 - J.S. Bach: Partita Herr Christ, der einig' Gottessohn van Bach (BWV Anhang 77). Koraal en variaties 1, 3, 6 en 7

1820: Onwaarschijnlijk bericht van de plaatsing van een orgel in een krantenbericht uit 1951.
Gezien het krantenbericht van 5 november 1824, waarin een onderwijzer wordt gevraagd voor de school van Vledder, met als neveninkomsten de post van koster/voorzanger is het niet waarschijnlijk dat er al een orgel in de kerk aanwezig is geweest.

Provinciale Drentsche en Asser courant 02-04-1951 (Klik op de afbeelding voor een vergroting), Provinciale Drentsche en Asser courant 05-11-1824

1914: De kerk krijgt een orgel van de orgelmaker H. van der Molen uit Steenwijk. Het instrument kostte f 415,- Ingebruikname op 5 juli 1914, waar ds. Hugenholtz een leerrede hield over psalm 103:1. Het orgel wordt geplaatst in het koor op de begane grond.

Dispositie:
Manuaal: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8',Voix Celeste 8', Gamba 8', Octaaf 4', Fluit 4', Octaaf 2', Trompet 8'
Pedaal: Gedekte bas 16'
3 treden
Manuaal C-f3
Pedaalkoppel


De foto hierboven verkregen via Victor Timmer. Deze is afkomstig van nazaten van H.J. van der Molen.
De afbeelding toont de situatie voor de ombouw door Reil, dus nog met onderkas en klavier aan de voorzijde.  (01)
De personen zijn stemmer Teke van der Molen (zoon van H.J. van der Molen) en Gé Smit (voor het vasthouden van de toetsen). (18)

1915: Kasboek: Tractement orgelblaastrapper f10.-; Onderhoud van het orgel f 5,- (21)

1916: Orgeltrapper f 10,-; Onderhoud orgel f 10,- (22)
Onvoorziene uitgaven: Beloning van den orgelblaasbalgtrapper B. Lugtmeier f 10,-; Onderhoud van het orgel T. van der Molen f 5,- (23)

1917: Traktementen van den orgelblaasbalgtrapper L. Ekkels f 5,-, A. Ekkels f 5,-, C. Groeneveld f 5,-; Onderhoud van het orgel f 10,- Ds. Banning f 7,50 [ misschien werd het bedrag via ds. Banning betaald aan Van der Molen?](23)

1918: Orgelblaasbalgtrapper L. Ekkels f 10,-, C. Groeneveld f 5,-; Onderhoud orgel f 1,50  [de organist kreeg zijn inkomen waarschijnlijk uit de kosteriegoederen].(23)

1920: Orgelblaasbalgtrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel f10,-, Ds. Bazuin f 8,52 (23)

1922: Orgelblaasbalgtrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 10,- (23)

1924: Orgelblaasbalgtrapper L. Ekkels f 15,-; Onderhoud orgel K.H. Bleeker f 15,- (23)

1926: Orgelblaasblagtrapper L. Ekkels f 10,-: Onderhoud orgel K.H. Bleeker f 5,-. Ds. Bazuin f 6,75 (23)

1927: Orgelblaasbalgtrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel J. Hartsuiker f 4.75, K. Zoer f 2,96, H. Kiers f 6,50 (23)

1928: Orgelblaasbalgtrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel A. de Vries f 68,81 [ reparatie?] (23)

1929: Orgelblaasbalgtrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 18,- en f 9,- (23)

1930: Orgelblaasbalgtrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel R. Bergsma f 24,-, A. Vondeling f 4,05 (23)

1931: Orgelblaasbalgtrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 6,-, L. Ekkels f 20,- (23)

1931: Uit de Nieuwe Oosterkerk aan de Goudseweg te Rotterdam wordt voor f 1.950,- een orgel van de orgelmaker J.J. van den Bijlaard uit 1905 gekocht. Voor de geschiedenis van het instument in Rotterdam zie de bijlage.
Het orgel wordt in Vledder geplaatst door T. van der Molen uit Steenwijk.
Het orgel werd in gebruik genomen op 26 juli. Ds. Was hield een preek over Samuël 16 vers 23.
T. van der Molen speelde van Mendelssohn De Hochzeitsmars en de Priestermars uit Athalia, van Ludwig van Beethoven speelde hij de Marche Funèbre.
Het oude orgel wordt via een advertentie te koop aangeboden.

Opregte Steenwijker courant 26-09-1931.



Meppeler Courant 1931-06-12, 1931-07-24 en 1931-07-31


Opregte Steenwijker courant 01-08-1931

1932: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 12,50 (23)

1933: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 12,50 (23)

1934: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 12,60 (23)

1936: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 12,50 (23)

1937: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel 'Hiervoor niets uitgegeven' (23)

1938: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 12,50 (23)

1939: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 12,50 (23)

193x: Johan van Meurs noteert de gegevens van het orgel in zijn dispositiecahier

Klik op de afbeelding voor een vergroting (17)

1940: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 12,60 (23)

1941: Orgeltrapper f 10,-; Onderhoud orgel f 12,50; (22)
Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 12,50 P. Thomas f 25,10 (23)

1942: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Onderhoud orgel H. Meen f 2,40 en f 3,60, K.T, van Dijk f 6,85 (23)

1943: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Salaris organist f 78,-[opheffing betaling uit de pastoriegoederen?] (23)

1944: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Salaris organist Van de Pol f 32,50, H. Stuiver f 25,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 12,50 (23)

1945: Orgeltrapper L. Ekkels f 16,-; Salaris organist Van de Pol f 42,50, H. Stuiver f 7,50; Onderhoud orgel T. van der Molen f 12,50 (23)

1946: Orgeltrapper f 10,-; organist f 75,- (22)
Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Salaris organist Van de Pol f 82,50 en f 72,50; Onderhoud orgel T. van der Molen f 12,50 (23)

1947: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Salaris organist A. Van de Pol f 75,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 12,50 (23)

1948: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Salaris organist A. Van de Pol f 167,90; Onderhoud orgel T. van der Molen f 12,50 (23)

1949: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Salaris organist A. Van de Pol f 167,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 25,- (23)

1950: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Salaris organist A. Van de Pol f 75,- en f 75,-; Onderhoud orgel T. van der Molen f 23,- (23)

1951: Orgeltrapper L. Ekkels f 10,-; Salaris organist A. Van de Pol f 70,- en f 70,- (23)
Orgeltrapper: f 10,-; organist f 167,- (22)

1951: Krantenartikel over de Hervormde kerk van Vledder en informate over het eerste orgel.


Provinciale Drentsche en Asser courant 02-04-1951 (Klik op de afbeelding voor een vergroting)


Foto http://www.kerkeninbeeld.nl (klik op de afbeelding voor een vergroting)


Tekening architect J. Boelens uit november 1952 (klik op de afbeelding voor een vergroting)
Het orgel is hier ingetekend achterin het koor. (27)


1953: Er wordt advies gevraag bij de Orgelbouw Commissie van de Hervomde kerk.

Bijlagen van de Handelingen der Generale Synode der Nederlandsche Hervormde Kerk ten jare 1956

Op 23 okober schrijft de Orgelcommissie van de Hervormde kerk dat ze door de Mr. ter Linden op de hoogte zijn gesteld van een brief die de commissie nooit heeft bereikt.
De commissie zal Lambert Erné sturen om de situatie ter plekke te onderzoeken.
Op 28 oktober stuurt de restauratiearchitect dhr. Boelens een brief met een schets naar Erné met 2 mogelijkheden waar het orgel na de restauratie kan worden geplaatst. (13)



Ook wordt een foto van het orgel bijgesloten.


Op 3 december stuurt de hervormde orgelcommissie het advies naar Vledder. Het orgel staat nu in het koor van de kerk. De afmetingen van het orgel zijn bepalend voor de verplaatsing. De maten zijn: diep 180 cm, breed 330 cm en hoog 570 cm.
De commissie vindt het orgel te groot is om het boven de ingang van de kerk te plaatsen en adviseert om het orgel te verkopen en een nieuw orgel te laten bouwen.
De commissie beantwoordt op 18 december een brief uit Vledder. De commissie blijft bij haar advies om het orgel te verkopen en een nieuw of tweedehands orgel aan te schaffen. De commissie wil bemiddelen bij de verkoop en gaat uitzien naar een tweedehands orgel.
Op 26 december antwoord van de kerkvoogdij van Vledder. Men wil het orgel verkopen en vraagt de commissie uit te kijken naar een geschikt tweedehands orgel. De restauratie duurt nog ca. een half jaar, maar vanwege de bouw van een orgelbalkon heeft men toch wel enige haast. (13)

1954: In februari schrijft de orgelcommissie aan Lambert Erné dat Vledder graag de stand van zaken wil weten.
Op 9 februari schrijft de orgelcommissie aan Vledder dat men bezig is inlichtingen in te winnen voor een geschikt tweedehands historisch orgel.
De commissie wil een advertentie in Trouw plaatsen voor de verkoop van het bestaande orgel. De kerkvoogdij van Vledder gaat op 10 februari akkoord met dit voorstel.
Op 11 april meldt ds. Speelman dat ze nog steeds niets gehoord hebben. Hij wil weten afbreken of ombouwen.
Blijkbaar heeft de kerkvoogdij ook advies ingewonnen bij Mense Ruiter. Op 28 april schrijft Mense Ruiter aan ds. Speelman. Hij is ook van mening dat het orgel verkocht moet worden omdat het te hoog is voor plaatsing op het orgelbalkon.
Hij stelt een orgel voor met een hoogte van 3,60 meter met 8 stemmen voor de prijs van f 8.000,- Hij schrijft ook nog over een restauratie, maar onduidelijk is of dit betrekking heeft op het bestaande orgel of over het aangeboden orgel. (13)

Blijkbaar duurt het de kerkvoogdij van Vledder allemaal te lang.
Johann Reil verplaatst het orgel naar het orgelbalkon tegen de torenwand en brengt een aantal wijzigingen aan.


Links: foto http://www.kerkeninbeeld.nl rechts: ansichtkaart

De dispositie is na de werkzaamheden van Reil als volgt:

Manuaal C-f3  
Bourdon 16'  
Prestant 8'  
Holpijp 8'  
Gamba 8'  
Octaaf 4'  
Fluit 4'  
Superoctaaf 2'  
Cornet I-II-III Doorlopend
Samenstelling: C: 2, c: 2 2/3 2, c': 2 2/3 2 1 3/5
Trompet 8'  
Pedaal C-d'  
Gedekte Subbas 16' Transmissie van de Bourdon van het Hoofdwerk


Foto Beeldbank Drents Archief


Provinciale Drentsche en Asser courant 11-12-1954 (Klik op de afbeelding voor een vergroting)

1966: De Orgelbouwadviescommissie van de Hervormde kerk brengt op 15 maart 1966 een voorlopig advies uit.
De staat van het orgel wordt beoordeeld als deplorabel. Er wordt verwezen naar een rapport van dezelfde commissie van 4 december 1953 met een soortgelijke conclusie.
Hierna volgen enkele bladen met handgeschreven aantekeningen. Niet geheel duidelijk is wie deze heeft geschreven.
Deze aantekeningen maken deel uit van het latere rapport van Stef Tuinstra als bijlage en zitten direct achter het advies van 1966 en horen vermoedelijk bij dit advies. (12)



Tekening door Jan Vissering (1933-2017) (19)

1968: Op 10 juli schrijft H.J. Doeven uit Nijensleek aan orgelmaker Mense Ruiter dat de Schoterlandsekerk in Heerenveen wordt afgebroken. Het orgel van de kerk is in goede staat. Het ene klavier stamt uit 1791 door Albert van Gruisen en het tweede klavier is in 1866 toegevoegd door P. van Dam. Het orgel zou passen in de Hervormde kerk van Vledder. Kan Ruiter het orgel komen inspecteren? (26)

1974: De kerkvoogdij vraagt op 28 oktober, na contact te hebben gehad met Corneille F. Janssen van het Drents Museum, aan Monumentenzorg of het orgel op de monumentenlijst is opgenomen. Er zijn plannen om het orgel te restaureren. (24)

1975: Op 10 februari schrijft Monumentenzorg dat het orgel in Vledder niet van monumentale waarde is. Het behoort wel tot de vast inventaris van een beschermd gebouw. Om het af te breken is er toestemming benodigd. (24)

1976: Het binnenwerk van het Van den Bijlaardt orgel wordt afgebroken door amateurs, waarbij veel origineel materiaal verloren gaat.
De metalen pijpen worden opgeslagen op de zolder van de pastorie. De meeste houten onderdelen van het orgel worden verbrand wegens houtworm.
Na verkoop van de pastorie wordt het resterende pijpwerk overgebracht naar de zolder van het oude politiebureau naast de kerk.


Fotograaf onbekend (14)

1976-1984: In deze periode wordt een electronisch orgel gebruikt. (03)

1984: Via bemiddeling van de organist Tjeerd van der Ploeg wordt een Standaart-orgel uit circa 1930 aangekocht dat oorspronkelijk werd gebouwd voor de Gereformeerde kerk in het Friese Schraard. (25)
Deze kerk werd gesloten in juli 1972 (04)) en het orgel moest worden verkocht. Het werd gekocht door de vader van organist Tjeerd van der Ploeg.  Het stond tot 1983 in het huis van vader Van der Ploeg.
Toen zij verhuisden werd het orgel verkocht aan de Hervormde Kerk te Vledder. Het binnenwerk van het Standaart werd geplaatst in de bestaande orgelkas van Van den Bijlaart. (03)

Dispositie na deze werkzaamheden uit het rapport van Stef Tuinstra van juli 1995:
Manuaal C-f3
Bourdon 16' discant (bas opgeslagen op de pastoriezolder)
Prestant 8' deels front - zink
Roerfluit 8'
Viola da Gamba 8'
Octaaf 4'
Nasard 3' pijpwerk van een versneden Vois Celeste (pijpwerk van ca. 1900 met handgeschreven inscripties en weinig kernsteken)
Woudfluit 2'
Mixtuur II-III
Pedaal: Subbas 16' (niet geplaatst)

Tremulant niet aanwezig
Octaafkoppel functioneert niet
Koppel pedaal-Manuaal functioneert niet (24)

1994: Herstel door Reil

1995: In juli 1995 schrijft Stef Tuinstra een rapport over de toestand van het orgel.
Zowel de orgelkas van Van den Bijlaart als het pijpwerk van Standaart bieden weinig mogelijkheden tot hergebruik vanwege kwaliteit, slechte staat  van onderhoud en incompleetheid.
De volgende opties worden besproken:
 - Aanschaf van een electronisch orgel
 - Aanschaf van een positief
 - Restauratie van het Standaart-orgel in de van den Bijlaart kas
 - Plaatsing van een tweedehands-orgel in de kas van van den Bijlaart
 - Reconstructie van het van den Bijlaart-orgel
 - Nieuwbouw
 - Aanschaf van een historisch instrument (24)

Op 10 oktober 1995 schrijft Reil, na een bezoek aan het orgel op 5 oktober, dat het orgel weer bespeelbaar gemaakt kan worden. Het heeft echter alleen zin als het daarna regelmatig wordt onderhouden. Het biedt echter geen definitieve oplossing.
Voorgesteld wordt de speling in de klaviatuur te verbeteren en de baskant van de Prestant 8' uit het front weer sprekend te maken.
Op 15 december volgt er een prijsopgave van het aansluiten van de frontpijpen van de Prestant 8' en een mogelijk tremulant.
Handmatig wordt nog toegevoegd het bijregelen van de klaviatuur. Dit laatste wordt vermoedelijk uitgevoerd op 22 december. (12)

1997: De eerste vergadering van de orgelcommissie is op 14 juli. Er zal eenmaal per 6 weken worden vergaderd. Organist Van Iperen schetst de historie van het huidige orgel. In het rapport van Tuinstra over het orgel worden vijf mogelijkheden genoemd:
- Restauratie van het huidige binnenwerk
- Reconstructie van het Van den Bijlaart-orgel. 30% van het pijpwerk is nog aanwezig
- Een gebruikt orgel in de bestaande kas
- Nieuwbouw
- Overname van een historisch orgel
Een elektronisch orgel komt niet aanmerking gezien de kosten en de levensduur.
Op 28 juli schrijft de Orgelcommissie van Vledder een brief aan Reil om uit te zien naar een mogelijk te plaatsen historisch orgel.
Op 11 augustus komt de orgelcommissie voor de 2e keer bijeen. Iedereen heeft het rapport van orgeladviseur Stef Tuinstra gelezen. Beslissingen liggen bij de kerkvoogdij en niet bij de kerkenraad.
Er zijn inmddels reacties van vijf orgelmakers. De reacties zullen worden doorgesproken met Tuinstra. Er is al een fonds van f 72.000 beschikbaar. De kerkvoogdij stelt een bedrag uit de lopende middelen ter beschikking dat in 30 jaar weer moet worden aangezuiverd.
Op 9 september biedt Reil de mogelijkheid om een Van Rossum-orgel van 1864 uit Abcoude te plaatsen. Het orgel met Hoofdwerk en Nevenwerk kan na restauratie geplaatst worden. De kas moet worden gereconstrueerd.
Op 4 november volgt een offerte van Reil met 2 mogelijkheden: plaatsing van het historische Van Rossum-orgel uit 1864 en nieuwbouw van een 2 klaviers instrument.
Dispositie nieuwe orgel:
Hoofdwerk: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Octaaf 2', Mixtuur IV-V b/d, Cornet IV, Trompet 8' b/d
Nevenwerk: Gedekt 8', Fluit 4', Nasard 3', Fluit 2'
Pedaal: Subbas 16' (12)
Op 4 november komt de orgelcommissie voor de 3e keer bij elkaar. Het door Reil aangeboden Van Rossum-orgel ligt al 10 jaar in opslag. De kosten van dit orgel zijn te hoog. Ook nieuwbouwkosten van Reil zijn te hoog.
Steendam biedt een orgel uit de Hervormde Evangelisatie in Ruinerwold aan. Men heeft bedenkingen omtrent de kwaliteit. Het Witte-orgel van Kaat en Tijhuis is te klein. Is een historisch orgel wel zo verstandig? De kerkvoogdij neigt ook naar een nieuw orgel. Besloten wordt kleinere orgelbouwers te benaderen voor nieuwbouw. Misschien is het ook mogelijk de eigen 5 registers te gebruiken.
Er wordt een brief naar kleine orgelmakers gestuurd voor een orgel met circa 9 stemmen en een zelfstandig pedaal. Met het orgelfonds wordt nog even gewacht. Wel berichten in het kerkblad over de voortgang.
Op 10 november 1997 stuurt BAG Orgelmakers een offerte naar Vledder met een aanbieding voor een nieuw tweeklaviersorgel. BAG heeft geen historisch orgel voorradig.
Voorgestelde dispositie:
Hoofdwerk: Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Octaaf 2', Mixtuur II-IV
Nevenwerk: Holpijp 8', Gedekte fluit 4, Nasard 3', Woudfluit 2'
Pedaal: Subbas 16'
Van 1 december dateert een offerte door orgelmakerij Mense Ruiter met een een- en een twee klaviers-variant voor nieuwbouw. Daarnaast wordt een historisch orgel aangeboden dat tot in de jaren '70 van de 20ste eeuw in de Christelijk Gereformeerde Kerk van Meppel heeft gestaan en in 1988 is vervangen door een orgel uit 1874 van de orgelmaker Flaes.
Op 1 december komt Van Vulpen met een offerte voor een eenklaviers orgel met de volgende dispostie:
Manuaal: Prestant 8' (discant dubbel), Bourdon 16', Holpijp 8', Octaaf 4', Gemshoorn 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur II-IV-V
Pedaal: Bourdon 16' (transmissie)
Op 2 december 1997 is de 4e bijeenkomst van de orgelcommissie. Aan de orde komen de binnengekomen offertes. Het door Reil aangeboden Van Rossumorgel uit 1864 dient eerst te worden aangekocht voordat een aanvraag voor subsidie kan worden ingediend. Subsidie is echter niet zeker. Voordeel is wel dat daarna de onderhouds kosten worden gesubsidieerd voor maxmaal f 1500,- per jaar. De commissieleden hebben hun twijfels. Waarom heeft het orgel 10 jaar op zolder gelegen en is het nog niet verkocht. Zijn we niet beter af met een nieuw orgel? Is voorfinancieren niet duur? Tuinstra zal overleggen met de rijksadviseur omtrent de kansen voor subsidie. In een nabespreking wordt afgezien van de aankoop van het Van Rossem-orgel. Er zijn teveel onzekerheden qua tijd en geld. Tuinstra wordt hiervan op de hoogte gesteld.
Op 4 december schrijft de orgelcommissie aan orgeladviseur Tuinstra dat ze hebben besloten geen historisch orgel aan te kopen. Men wil verder met de offertes van BAG en Van Vulpen.
Op 15 december schrijft orgelmaker BAG als antwoord op een telefoontje. BAG komt nu met een voorstel voor een eenklaviersorgel met 1 pedaalregister en een nieuw front.
Een Trompet 8' kost meer dan een Viola 8' zoals eerder voorgesteld. In plaats van de Trompet is ook een Cornet V mogelijk. De orgelkas is van eiken en wordt blank opgeleverd.
Op 22 december zet adviseur Stef Tuinstra de offertes van BAG en Van Vulpen voor een eenklaviers orgel naast elkaar qua financiën. De offertes van Mense Ruiter en van der Putten & Veger worden ook genoemd.
Op 23 december komt de orgelcommisie voor de 5e keer bijeen. De orgeladviseur had graag gehad dat eerst orgels werden beluisterd en dat daarna pas de prijs aan de orde zou komen. Terwille van de voortgang wordt daar echter vanaf gezien. De offerte van Van Vulpen is aantrekkelijk vanwege de prijs en de korte levertijd. De offerte van BAG is technisch gelijkwaardig maar Van Vulpen is artistiek van een hogere kwaliteit. Tuinstra stelt voor om van beide orgelmakers 2 orgels te bezoeken. De andere offertes zullen worden afgemeld. Er wordt besloten te kiezen voor de eenklaviers-variant. Keuze voor een enkele spaanbalg geeft een behoorlijke besparing. Deze besparing kan worden besteed aan een extra register. (24)

1998: Beide voorstellen van Reil worden niet uitgevoerd vanwege het beperkte budget van de Orgelcommissie. Zie brief van de Orgelcommissie d.d. 5 januari 1998 (12)
Op 7 januari vergadert de orgelcommissie. Op 6 mei heeft de orgelcommissie een excursie gemaakt naar de Van Vulpen-orgels in Oosterbeek en Renkum en de BAG-orgels in Hengelo en Epe. De orgelmakers Reil, Mense Ruiter en Van der Putten & Veger krijgen een brief dat hun offertes zijn afgevallen. De commissie heeft de meeste waardering voor het BAG-orgel in Hengelo. Besloten wordt te kiezen voor BAG.
Op 9 januari schrijft de orgelcommissie een concept-eindrapport.
Op 11 januari stuurt BAG een aangepaste offerte.
Stef Tuinstra gaat akkoord met het concept-eindrapport van 9 januari 1998 van de orgelcommissie . Hij adviseert om de Trompet 8' toch in de dispositie op te nemen. Deze dispositie is de voor deze kerk minimaal benodigde. De Trompet dient dan wel een milder en ronder karakter te hebben dan die van het bezocht BAG-orgel in Hengelo. Ook een deling in bas en discant verdient aanbeveling. Een deling in het laagste octaaf is aan te bevelen om een zelfstandig pedaal te suggereren. (24)
Op 21 januari vergadert de orgelcommissie. Het concept-eindrapport wordt geaccordeerd. De Trompet 8' wordt na overleg met de orgeladviseur en de orgelmaker toegevoegd aan de dispositie.
Op 21 januari schrijft de orgelcommissie haar eindrapport. De eerste vergadering is op 17 juli 1997 en daarna vergadert de commissie zeven keer. Bij drie vergaderingen is orgeladviseur Stef Tuinstra aanwezig. Op 28 juni 1997 gaat er een brief naar orgelbouwers voor de levering van een historisch orgel of een nieuw instrument met 9 stemmen en een zelfstandig pedaal. Drie orgelmakers (Reil, Steendam en Mense Ruiter) bieden een historisch orgel aan. Offertes komen binnen van BAG, Elbertse, Flentrop, De Graaf, Hendriksen & Reitsma, Kaat en Tijhuis, Mense Ruiter, Vd Putten & Veger, Reil, Van Vulpen, Pels & Van Leeuwen en Steendam. Na een selectieproces  blijven de offertes van Van Vulpen en BAG als laatste over. Na een bezoek aan orgels van beide orgelmakers blijft de offerte van BAG over. Indien het koopcontract voor 28 februari wordt getekend kan het orgel in 1998 worden opgeleverd tegen de afgesproken prijs.
Op 19 februari geeft de provinciale kerkvoogdij Commissie toestemming voor de aanschaf en financiering van het orgel.
Op 24 oktober bericht BAG dat een oplevering voor kerst 1998 er niet meer in zit. Er is vertraging ontstaan bij het leveren van het snijwerk en de pijpen. De kappen en kransen zijn wat meer geprofileerd uitgevoerd dan in Mariënberg. Een foto van Mariënberg is bijgevoegd.
Op 26 oktober stuurt bouwbedrijf Van Dijk uit Vledder een offerte voor het vervangen van de bestaande houten kolommen onder het orgel. Deze blijken niet sterk genoeg om het nieuwe orgel te dragen. Ze worden vervangen door stalen kolommen met een beschilderde omkleding.
Op 26 november bericht BAG dat het oude orgel op 30 november zal worden gedemonteerd. Vanaf 21 december wordt het nieuwe orgel opgebouwd. (24)

1999: Op 19 maart 1999 wordt het orgel in gebruik genomen. BAG neemt de oude kas in en slaat hem op.
Het pijpwerk van het oude orgel wordt niet hergebruikt. (20)


Foto links: Geert Jan Pottjewijd rechts: ontwerptekening (24) (klik op de afbeelding voor een vergroting)

Dispositie:
Manuaal   Pedaal  
Bourdon 16' Bourdon 16' (transm.)
Prestant (vanaf c, dubbelkorig) 8'    
Roerfluit 8'    
Octaaf 4'    
Fluit 4'    
Nasard 3'    
Octaaf 2'    
Woudfluit 2'    
Cornet IV disc.    
Mixtuur III-V b/d    
Trompet 8'    
Tremulant      


Reformatorisch Dagblad, 12 maart 1999, p. 21.


2001: Bespreking van de in Vledder opgenomen CD Giijs van Schoonhoven

Reformatorisch Dagblad, 3 december 2001, p. 15.


De Waarheidsvriend, 20 december 2001, pp. 20 - 23.



Muziek en Liturgie 2002-06/07

2012: De kas van het van het oude Van den Bijlaart orgel (opgeslagen bij BAG) is hergebruikt bij de bouw van een orgel voor de Hersteld Hervormde Gemeente 'De Ark' van Elst in Utrecht.
Het orgel wordt gemaakt door Gijs de Kruif uit Amerongen met hulp van vrijwilligers en met gebruikmaking van materiaal van diverse herkomst. (02)
Zie ook een bericht d.d. 14 november 2012 door RTV Drenthe: http://www.rtvdrenthe.nl/nieuws/68788/Onderdeel-kerkorgel-Vledder-verhuist-naar-Elst


Reformatorisch Dagblad, 13 november 2012



Foto: Michiel van 't Einde (16)

2015: De zware speelaard van het orgel wordt door Flentrop verbeterd. Adviseur is Theo Jellema.


Meppeler Courant 2015-03-11 Klik op de afbeelding voor een vergroting


2018: Het interieur van de kerk wordt gemoderniseerd. De kerkbanken zijn vervangen door stoelen en er is een vloerverwarming geïnstalleerd.
Het orgelbalkon heeft een andere kleur gekregen.

Foto: Geert Jan Pottjewijd d.d. 28 juli 2021 (klok op de foto voor een vergroting)

Bronvermelding:

  1. E-Mail d.d. 11-3-2010 van Victor Timmer
  2. http://www.orgelnieuws.n d.d 20-11-2012. Victor Timmer maakte mij er op attent.
  3. E-Mail van Tjeerd van der Ploeg d.d. 26-10-2013
  4. Zie: http://www.andrebuwalda.nl/gereformeerde_kerk_te_schraard.htm (26 oktober 2013)
  5. Het Orgel 1905/09 door H.E. Krijgsman
  6. Het Orgel 1914
  7. Gereformeerde kerkbode van Rotterdam 09-05-1931
  8. De Rotterdammer 23-01-1932
  9. Daar kerkte Rotterdam: kerken, die in Rotterdam verwoest werden, en hun interieur, Leiden: Stichting Orgelcentrum, 1965 door Jan van Bommel Jzn
  10. Vledder, Hervormde kerk blz. 115-116
  11. Correspondentie met Pieter van Herwaarden, Peter Dillingh en Roelof Kok, BAG orgelmakers en W.D. van der Kleij
  12. Archief Reil
  13. Archief Lambert Erné - Universiteit Utrecht
  14. Archief Jaap Brouwer
  15. Boek: Jan van Bommel Jzn, Daar kerkte Rotterdam – kerken, die in Rotterdam verwoest werden en hun interieur, Stichting Orgelcentrum Leiden, 1965
  16. www: https://reliwiki.nl/index.php/Elst,_Houweg_21a_-_De_Ark
  17. Boek Jaap Brouwer: Johan van Meurs - Een studie over een pionierend orgeladviseur
  18. E-mail d.d. 10 augustus 2021 van Lucas Bennen. (Kleinzoon van Teke van der Meulen)
  19. Archief Jaap Brouwer
  20. E-Mail d.d. 05-11-2021 door Johan Sjoukema
  21. Drents Archief: 0399 Nederlands Hervormde gemeente Vledder 44 Staten van inkomsten en uitgaven; 1915-1916
  22. Drents Archief: 0399 Nederlands Hervormde gemeente Vledder 41 Begrotingen van inkomsten en uitgaven; 1899-1951
  23. Drents Archief: 0399 Nederlands Hervormde gemeente Vledder 43 Register houdende jaaroverzichten van uitgaven; 1893-1951
  24. Kerkelijk archief te Vledder
  25. www: http://www.standaart-orgels.nl/Schraard-GK.html (09-03-2023)
  26. Archief Mense Ruiter
  27. Drents Archief: 0913 Archief van de afdeling Monumentenzorg van de provincie Drenthe 1526 Vledder, De Hoek 4 (NH kerk); 1954-1987
  28. Boek: L. Lambregts, Vledder, Vereniging voor Vreemdelingenverkeer "Vledder-Frederiksoord", 1977 Over het orgel staat het volgende vermeld: 'Het, niet meer in gebruik zijnde, orgel werd omstreeks 1850 gebouwd door de gebroeders Van den Bijlaardt te Rotterdam, waar het tot 1922 in één van de kerken dienst deed, waarna het werd overgebracht naar Vledder. Vóór 1922 maakte de Hervormde Gemeente van Vledder enige jaren gebruik van een klein orgeltje voor de begeleiding van de kerkzang. Dit orgeltje verving op zijn beurt de schoolmeester-koster-voorzanger die de gemeente bij het zingen van de psalmen, met stentorstem „aan de gang hielp".'
 

Van den Bijlaardt-materiaal: Het oude front is door BAG ingenomen en zal te zijner tijd weer worden hergebruikt. Van het binnenwerk van het van den Bijlaardt-orgel is zo goed als niets bewaard gebleven. Het nog bewaarde pijpwerk is grotendeels van een inferieure kwaliteit en kan tot nu toe niet aan van den Bijlaardt worden toegeschreven. Het pijpwerk werd onderzocht door Stef Tuinstra. De trompet zou van Franse makelij kunnen zijn en is verkocht aan Mense Ruiter orgelmakers.
Standaart-materiaal: Het Standaart-materiaal was van zeer slechte kwaliteit en is bij de bouw van het nieuwe orgel vernietigd.

Bijlage: Geschiedenis te Rotterdam (15) (05)


Het orgel september 1905





Het orgel in de Oosterkerk in Rotterdam