Meppel Gereformeerd vrijgemaakte Opstandingskerk
Deze kerk is in 2006 verkocht aan de Rooms-katholieke kerk

Opnamen d.d. 20 februari 2020 door Geert Jan Pottjewijd
J.S. Bach (1685-1750): Fuga in G BWV 576 Registratie: HW B16, P8, O4, O2 en Mixtuur
Dietrich Buxtehude (1637-1707): Puer Natus in Bethelehem Registratie HW: Holpijp8' en BW: Salicionaal 8'en Roerfluit 8', P: Bourdon 16'
Opnamen d.d. 20 februari 2020 door Harro Kraal
Samuël Scheidt ((1587-1654)) 4 delen uit Cantio sacra: Warum betrübst du dich, mein Herz
J.S.Bach: 2 delen uit Partita Herr Christ, der einig' Gottessohn

1974: Bouw van een kerk met als naam Opstandingskerk.

In de kerk staat een klein orgel van Reil. Het heeft kwartronde zijvelden. De speeltafel bevindt zich aan de achterkant. Achter de rug van de organist staat de Subbas 16' van het pedaal opgesteld. (01)
De herkomst van het orgel is onbekend.

Dispositie:
Manuaal C-g"': Prestant 8' b/d (C-g Bourdon 8') , Bourdon 8' b/d , Octaaf 4' b/d , Fluit 2' b , Fluit 1 1/3' d, Tremulant
Pedaal C-d': Subbas 16'



meppel7b.gif (49281 bytes)meppel7a.gif (48499 bytes)
Foto's  Wieger van Asperen (01)



1980: Op 29 januari word de orgeladviescommissie van de Gereformeerde Organisten Vereniging (GOV) om advies gevraag voor de aankoop van een nieuw orgel. Indien mogelijk graag de heren Smedema en van Dommele als adviseur.
Op 6 februari wordt er een overeenkomst afgesloten met de GOV voor een orgeladvies.
Op 8 maart brengen Smedema en van Dommele een advies uit op basis van een bezoek en een gesprek op 5 maart. Er was door de orgelcommissie al veel voorwerk gedaan. Plaastsng van een orgel boven de preekstoel zou de architectuur van de kerk verstoren. De bestaande orgelgalerij is prima bruikbaar. Uitbreiding van de kerk zou kunnen door de wand met de kansel naar achteren te verplaatsen. "Uw huidig orgel is naar uiterlijk, naar klank en naar mogelijkheden een assepoester: ver beneden het aanvaardbare minimum.' Geadviseerd wordt een tweeklaviers-orgel met zelfstandig Pedaal. Afgesproken wordt een aantal orgels ter oriëntatie te bezoeken.
Op 11 april vraagt de GOV aan Mense Ruiter een prijsopgave te doen voor een orgels met de volgend dispositie:
Hoofdwerk: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Octaaf 2', Mixtuur IV, Trompet 8' b/d
Nevenwerk: Gedekt 8', Roerfluit 4', Nasard 2 2/3', Woudfluit 2', Terts 1 3/5', Kromhoorn 8'
Pedaal: Bourdon 16', Prestant 8' (transmissie)
Er is een ander opstelling mogelijk dan Hoofdwerk/nevenwerk.
Op grond van de ervaringen bij een orgelexcursie op 29 maart is er besloten voorlopig maar bij één orgelmaker een offerte aan te vragen.
Op 25 april stuurt Mense Ruiter een voorstel met twee varianten. Een orgel met bespeling aan de zijkant met twee manualen met Hoofdwerk en Bovenwerk voor f 149.000,- en een orgel met Hoofdwerk en Rugpositief voor f 181.000,-. (05)


Klik op de afbeeldingen voor een vergroting

Op 2 mei beschrijven de beide adviseurs voor de orgelcommissie beide voorstellen van Mense Ruiter. Ze spreken geen voorkeur uit voor een variant. (05)

1981: Op 26 maart 1981 stuurt de GOV een verslag van een bespreking op 17 maart tussen de orgelcommissie, de orgelmaker en adviseur Smedema. Vanwege de verbouwing en vergroting van de kerkzaal is het budget voor het orgel beperkter. Ondanks dat wil men het oorspronkelijke plan handhaven. Dit luidt als volgt:
Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Nasat 3', Octaaf 2', Terts 1 3/5', Mixtuur III-IV, Trompet 8'
Nevenwerk: Prestant 8' discant, Fluit douce 8', Roerfluit 4', Woudfluit 2', Dulciaan 8'
Pedaal: Bourdon 16', Prestant 8', Trompet 8' (transmissies uit het Hoofdwerk).
Vanwege de beperkte financiën wordt besloten de bouw in fases te doen:
Fase 1A:
-Bouw van de complete orgelkas, windvoorziening en klaviatuur
-Windlade van Hoofdwerk en Pedaal
-Registers: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Octaaf 2', Mixtuur III-IV Pedaal: Bourdon 16' en Prestant 8'
Fase 2A:
-Bouw van tractuur en windlade Bovenwerk
-Registers: Prestant 8' discant, Fluit douce 8', Roerfluit 4', Woudfluit 2'
Fase 3A:
-Plaatsen van de nog ontbrekende registers.
Ook andere faseringen zijn mogelijk. Het bouwen in fasen verhoogt wel de totale bouwkosten. Het decoupeerwerk van de versieringen zou door gemeenteleden kunnen worden uitgevoerd. (05)

1982: Op 5 februari schrijft de GOV over een door dhr. verloop uit Schagen aangeboden Engels orgel. Sommige Engelse orgels zijn geschikt. Het aangeboden acht men niet geschikt vanwege de volgende redenen:
- dispositie en de aanwezigheid van een half klavier
- de onmogelijkheid om met een uitkomende stem te spelen
- veel kerkelijk gebruiksmuziek is niet te spelen.
Op 26 april schrijft adviseur Smedema dat hij het orgel van de Gereformeerd Vrijgemaakt kerk aan de Schutstraat van Hoogeveen heeft onderzocht. Doel van het onderzoek was te bepalen of dit orgel geschikt zou zijn voor Meppel. Het orgel zou qua grootte geschikt kunnen zijn.
Op 12 juni schrijft adviseur Smedema een verslag over een bespreking op 27 mei met de orgelcommissie. Er werd een bezoek gebracht aan het orgel dat orgelmaker Kamp in 1961 bouwde voor de Andreaskerk in Zwolle. Het orgel van Zwolle is niet geschikt voor Meppel vanwege de a-symmetrische opbouw. Ook is het balkon niet groot genoeg en is er te weinig hoogte beschikbaar. Ook het orgel van Hoogeveen wordt niet geschikt geacht.
Op 20 juli wordt verslag gedaan van een onderzoek van het orgel van de Gereformeerde Kerk aan de Thorbeckelaan te Meppel. Er is een mogelijkheid deze kerk over te nemen. Het orgel wordt op 13 juli onderzocht door de adviseurs Smedema en Heidinga. Het betreft een goed orgel dat goed is onderhouden. Het voldoet ruimschoots aan de eisen om de gemeentezang te begeleiden. Het orgel wordt getaxeerd op een boekwaarde van f 40.000,-. De nieuwbouwwaarde bedraagt f 260.000,-. De marktwaarde wordt ingeschat op f 5.000,-.
Op 10 september meldt de orgelcommissie aan Mense Ruiter dat de verbouwwerkzaamheden vertraagd. Er is op dit moment geen zicht op een spoedige beslissing rond de orgelnieuwbouw. Per brief wordt ook adviseur Smedema op de hoogte gesteld van de vertraging.
Op 29 november stuurt de GOV een rekening voor het taxatierapport. Door de berichtgeving rond de mogelijke aankoop van een ander kerkgebouw beschouwt de GOV het adviestraject als beëindigd. (05)

1984: Op 22 maart geeft Mense Ruiter informatie over de bouwkosten van de eerder geplande bouwfases.
Op 21 december komt Mense Ruiter met een aanvulling op het voorstel van 12 december. Er worden drie registers toegevoegd: Prestant 8´, Octaaf 4´ en Mixtuur II-IV.
Dispositie:
Rug Positief: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Octaaf 2', Cornet III, Mixtuur III-IV, Dulciaan
Bovenwerk: Viola da Gamba 8', Fluit douce 8', Fluit d'amour 4', Quintfluit 2', Speelfluit 2'
Manuaal III/Pedaal: Bourdon 16', Prestant 8', Octaaf 4', Mixtuur III-IV, Trompet 8' (transmissies uit het Hoofdwerk). (05)

1985: Op 18 februari schrijft de orgelcommissie aan de GOV dat afgelopen najaar een contract met Mense Ruiter is getekend. Het eerste plan was om een orgel te bouwen zoals al in Drogeham is gebouwd. Na consultering van enkele deskundigen en Smedema van de GOV werd dit plan verworpen. Een tweede plan was een orgel op gelijke wijze zoals gebouwd voor Balk. Ook voor deze variant werd niet verkozen. Graag advies van de GOV hoe nu verder te handelen.
Op 9 oktober doet Mense Ruiter een voorstel om het orgel te voltooien. Op het Hoofdwerk worden de Bourdon 16', de Holpijp 8' en de Trompet geplaatst.
Op het bovenwerk de Salicionaal 8', Nasard 2 2/3', Woudfluit 2', Terts 1 3/5' en de Dulciaan of Vox Humana.
Ook wordt een tremulant toegevoegd. Verder voorstellen voor de afwerking van de orgelgalerij en de orgelkas.
Op 8 november brengt de GOV advieskosten in rekening vanwege de vorderingen bij de bouw. (05)


1986: Op 2 januari verricht de GOV de eindkeuring. Het orgel dat nog onvolledig is, is een uitstekend instrument.
Het orgel wordt 18 januari 1986 in gebruik genomen met een orgelbespeling door Hans van Nieuwkoop. Bij de ingebruikname verscheen een brochure met een inlegvel van het ingebruiknameprogramma.
De eindafrekening voor het advieswerk van de GOV is van 15 februari. (05)

Dispositie: 

Hoofdwerk   Bovenwerk   Pedaal  
Bourdon* 16' Salicionaal** 8' Bourdon  16' (transmissie)
Prestant 8' Roerfluit 8' Prestant  8' (transmissie)
Holpijp* 8' Open Fluit 4' Trompet  8' (transmissie)
Octaaf 4' Quintfluit* 2 2/3'    
Octaaf 2' Woudfluit 2'    
Mixtuur III-IV Terts* 1 3/5'     
Trompet* 8' Vox Humana* 8'     
           

Trekkoppel: Bovenwerk-Hoofdwerk; drukkoppel: Hoofdwerk-Bovenwerk; Koppel: Pedaal-Hoofdwerk en koppel: Pedaal-Bovenwerk.
De met * gemerkte registers zijn voorbereid.
** Dit register van C-H in Roerfluit, grootste octaaf in het front.


De Mixtuur nummer 54 1986 september Klik op de rechterafbeelding voor een vergroting


Kerk en Muziek 1987/01

In Het Orgel van 1986 nr. 07/08 verscheen een bericht in de rubriek orgelneiuws.


Nederlands dagblad 18-01-1986


Foto Geert Jan Pottjewijd februari 2020 Klik op de foto voor een vergroting

Voor 2006: De gereserveerde registers Bourdon 16', Trompet 8' en Quintfluit 3' worden geplaatst. (02)

2006: Het kerkgebouw wordt voor 15 jaar verhuurd aan de Rooms-katholieke kerk van Meppel, die hun te grote kerk in het centrum hebben afgestoten.
De Gereformeerd Vrijgemaakte gemeente concentreert haar diensten in de in 1994 overgenomen Gereformeerde kerk aan de Thorbeckelaan.

2007: In de laatste dienst in de kerk aan de Grote Oever worden alle gewijde elementen door de parochianen uit het gebouw verwijderd en overgebracht naar de kerk aan de Commissaris de Vos van Steenwijklaan.
De gebrandschilderde ramen uit de oude kerk, zijn na een schoonmaakbeurt, geplaatst in de nieuwe kerk. Mgr. dr. W.J. Eijk, bisschop van het bisdom Groningen, wijdt de kerk in als nieuwe parochiekerk.

2019: De kerk is gekocht van de Vrijgemaakte Gereformeerde kerk.
Menno Kaat voert groot onderhoud uit. Het orgel wordt schoongemaakt en krijgt een intonatie correctie. Tevens wordt op een gereserveerde plek op het Hoofdwerk een Holpijp 8’ geplaatst. De balg wordt beleerd en de ventielstiften vervangen. (04)

Foto Menno Kaat november 2019

2025: Ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum van het orgel wordt er een film gemaakt van het orgel. Zie hiervoor deze link op Youtube. (06)

Bronvermelding:

  1. E-Mails: Wieger van Asperen 05-01-2002 en 16-01-2002.
  2. Informatie uit E-mail d.d. 28-12-2009 door Jan A. Uiterwijk uit Meppel.
  3. www: http://reliwiki.nl/index.php?title=Meppel,_Commissaris_de_Vos_van_Steenwijklaan_30_-_Stephanuskerk.
  4. www: Facebook Bericht van Menno Kaat in November 2019.
  5. VU-Archief: 669 Gereformeerde Organisten Vereniging (GOV) - Orgelbouwadviescommissie 1-780 Doos 54 420. Meppel, Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt, 1980-1985.
  6. E-Mail Aad van der Klaauw 14-11-2025.