Smilde, Gereformeerde kerk

1853:
Bouw van een kerk. Over een orgel is nog niets bekend.

links: Foto (04) rechts: foto Facebook: Smilde Terug in de Tijd (klik op de afbeelding voor een vergroting)


Provinciale Drentsche en Asser courant 04-10-1882


Provinciale Drentsche en Asser courant 17-11-1897


In 1909 ontstaat er in Smilde ook nog een Christelijk Gereformeerde kerk. Dit waren leden van de Gereformeerde kerken A en B die zich aansloten bij de partij die het oneens was met het samengaan van de kerken uit de Afscheiding en de Doleantie.
Zij hadden in Smilde een eigen kerkje aan de Hoofdstraat 59, dat werd gebruikt tussen 1909 en 1925.
Dit kerkje is nog steeds te zien achter een bestaand woonhuis. (12)






De Amsterdammer 05-02-1919

In Smilde waren vanaf 1889 twee Gereformeerde kerken.
De eerste kerk was ontstaan vanuit de Afscheiding van 1834 (kerk A). Zij kerkten in de kerk zoals afgebeeld hierboven
De tweede kerk ontstond in 1889 vanuit de Doleantie (kerk B). Zij kerkten in een omgebouwde schuur aan de Vroomsdraai, later Vaartweg 5 geheten. Eerste dienst op 21 juli 1889.

Huidige situatie (Google streetview 04-01-2022)

Beide kerken fuseerden in 1919. (12)


1942: Kerk op 1 februari verwoest door brand.
5 februari Br. Daling stelt zijn orgel ter beschikking voor gebruik in de lokalen bij de kerkdienst


1953/1954: Zowel in Smilde als in Boevensmilde wordt een Gereformeerde Kerk gebouwd.

Provinciale Drentsche en Asser courant 28-08-1953 (klik op de afbeelding voor een vegroting)



Ansichtkaart


1946 (05)

Het Orgel 1946 februari

14 oktober Brief (blad 01, blad 02) met een aanbieding van twee gebruikte orgels door Reil. Mochten deze niet passend zijn, biedt hij aan een nieuw orgel te vervaardigen

1947 (05)
10 november Brief door Spiering. Hij verwijst naar het bezoek aan Smilde van enkele weken geleden. De organist van Smilde heeft een bezoek gebarcht aan het Spiering-orgel te Leersum. Spiering is benieuwd naar de ervaringen. Men wordt uitgenodigd een bezoek te brengen aan de werkplaats in Dordrecht.
19 november Brief Spiering als antwoord op een brief van 13 november uit Smilde. De nieuwe kerk is nog niet gebouwd en plaatsing van een orgel in het huidige gebouw is niet aan de orde.

1948:(05)
9 januari Brief Madern's orgelbouw uit Oldenzaal. Er wordt vrijblijvend gevraagd of een medewerker langs kan komen voor het doornemen van de mogelijkheden voor het plaatsen van een orgel.
28 januari Aanbieding (blad 01, blad 02) door orgelmaker Beekamp uit Hoogeveen van een kabinetorgel voor F 2800,= uit Rozenburg, waar Beekamp een ander orgel plaatst.
20 april Brief van Vulpen. Zij bieden een pneumatisch instrument aan met 4 stemmen voor de prijs van F 2600,=
5 november: Vervolgbrief (blad 01 blad 02) van Beekamp, waarin hij nogmaals hetzelfde orgel aanbiedt voor F 2350,=. Hij noemt ook het bouwjaar 1822.
15 november Brief van Beekamp, waarin hij verwijst naar een verstuurd telegram. Het bedoelde kabinetorgel is nog niet beschikbaar. Dit zal pas op zijn vroegst beschibaar komen per begin december.

1949
19 maart: Brief door Spanjaard. Hij memoreert dat nu er langzamerhand weer toestemming wordt gegeven om kerken te bouwen en biedt aan de commissie te adviseren omtrent aanschaf van een orgel.(05)

1950

15 juni Brief (blad 01 blad 02) van Spanjaard waarin gevraagd wordt waarom er nog niet is gereageerd op eerdere brieven. (05)


1952:
Bouw van een nieuwe kerk

Foto Ds.H.J.Douwes http://www.reliwiki.nl

ca. 1953:
Er wordt door de fa.de Wit uit Badhoevedorp een orgel geplaatst met de volgende dispositie:


Foto uit de verzameling van Marcel Pelt

Manuaal I   Manuaal II   Pedaal  
Bourdon 16' Holpijp 8' Subbas 16'
Prestant 8' Gamba 8' Octaafbas 8'
Roerfluit 8' Roerfluit 4' Bourdon 8'
Octaaf 4' Nasard 2 2/3' Koraalbas 4'
Fluit 4' Gemshoorn 2' Bazuin 16'
Quint 2 2/3' Tremulant      
Octaaf 2' Superkoppel      
Mixtuur III-IV Subkoppel      
Trompet 8'        

Manuaalkoppel
Superkoppel I
Superkoppel I en II
Subkoppel I en II
Koppel Ped - I
Koppel Ped - II

1953
Op 20 augustus een brief van de orgelcommissie aan de kerkenraad waarin voorstellen worden gedaan waar de speeltafel van het orgel te plaatsen.
De geplande plek is voor de organisten zeer onhandig omdat ze dan de preek schrijlings vanaf de orgelbank moeten volgen.
Beter is een plaatsing op de galerij. Hiervoor moeten dan wel enkele zitplaatsen worden opgeofferd. (06)


Provinciale Drentsche en Asser courant 10-05-1954

1959: Financiele stand van zaken orgelfonds
(07)

19
60: Financiele stand van zaken orgelfonds (07)
Van 26 september 1960 dateert een offerte (blz. 01, 02, 03) van Reil voor de restauratie van het orgel.
Reil stelt de vlgende werkzaamheden voor;
1,
Opstelling van het orgel wijzigen
2
. Verbetering van de intonatie
3.
Verbeterenwlndvoorziening
4
. Electrificatie van de speeltafel (Nu pneumatisch)
5
. Uitbreding met de nu nog loze stemmen.
Reil raadt aan de eerste 3 punten in elk geval uit te voeren.
Kosten:
1 t/m 3 en nieuwe pijpen Holpljp en eventuele verdere reparaties, k inclusief omzetbelasting, soo. lasten, enz.
f 3175.= (een en dertig honderd vijf en zeventig gulden).
4
. De prijs van de nieuwe speeltafel (alleen binnenwerk, niet de kast) inclusief aansluiting: f 4550.* (vijf en veertig honderd vijftig gulden).
5
. Dit kan alleen uitgevoerd worden als punt 4 ook uitgevoerd wordt. Voor de uitbreiding kunt U rekenen op ± ƒ 1800.= per stem, alleen de Bazuin is veel duurder. (11)
Onbekend is of de werkzaamheden ook zijn uitgevoerd.

1963: Brief d.d. 6 april, waarin wordt medegedeeld dat het orgelfonds alleen nog zal worden bestemd voor de uitbreiding van het orgel. Onderhoud zal worden betaald uit de middelen van de kerk.

1993: Er wordt een orgel geplaatst dat in 1980 door Pels en van Leeuwen werd gemaakt voor een muziekschool in Eindhoven. (01)


Situatie te Eindhoven Muziekschool (09)


Situatie in Smilde

Dispositie:
Hoofdwerk   Borstwerk   Pedaal  
Prestant 8' Gedekt 8' Bourdon 16'
Roerfluit 8' Roerfluit 4' Gedekt 8'
Octaaf 4' Blokfluit 2' Koraalbas 4' 
Gedekte fluit 4' Sesquialter II Fagot 16' 
Prestant 2' Dulciaan 8' b/d    
Mixtuur IV Tremulant      
Trompet 8' b/d        

Het 2e manuaal is een Koppelmanuaal.



2010
: Per 1 juni 2010 is de kerk verkocht aan de Gereformeerd Vrijgemaakte kerk in Smilde. Er wordt daarna gezamenlijk gekerkt in de Koepelkerk te Smilde. (02)
Op 23 mei 2010 Eerste Pinksterdag kerkten de leden van de Prot. Gemeente te Smilde voor het laatst in het kerkgebouw van de voormalig Geref. Kerk te Smilde, de Rank, aan de Suermondsweg. Het kerkgebouw is per 1 juni 2010 verkocht aan de Geref. Kerk Vrijgemaakt. Vanaf 1 juni zullen alle kerkdiensten definitief worden gehouden in de Koepelkerk. Tijdens de dienst van 23 mei zal o.m. via de beamer een korte terugblik worden gegeven op de jaren in de Rank. Het thema zal zijn: “In dankbaarheid terug zien en met vertrouwen vooruit zien”. De dienst zal worden geleid door ds. J. Knol. Medewerking aan de dienst zal worden verleend door de organist Willem de Rooij, Jan Huizing op trompet en het combo ‘Together’. (03)

Bronvermelding:
  1. Jaartallen via een E-Mail van Jaap Brouwer d.d. 29-12-2002 18:39
  2. Krant van Midden-Drenthe d.d. 19-05-2010
  3. Website http://www.pkn-smilde.nl
  4. www: http://reliwiki.nl/index.php/Smilde,_Hoofdweg_65_-_Gereformeerde_Kerk_(1853_-_1943) (Oude kerk)
  5. Drents Archief: 0763-171 - Christelijk Afgescheiden Gereformeerde gemeente 2. Inventaris 2.1. Het archief van de Gereformeerde Kerk (A-tak) 2.1.3. Archief van de Commissie van Beheer 2.1.3.2. Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen 2.1.3.2.6. Orgelcommissie 171. Stukken betreffende de aanschaf van een nieuw orgel, 1946-1949. 1 omslag
  6. Drents Archief: 0763-172 - Christelijk Afgescheiden Gereformeerde gemeente 2. Inventaris , Het archief van de Gereformeerde Kerk (A-tak) ,3. Archief van de Commissie van Beheer ,3.2. Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen ,3.2.6. Orgelcommissie , Notulen van de vergadering van de orgelcommissie, 1953. 1 stuk
  7. Drents Archief: 0763-173 - Christelijk Afgescheiden Gereformeerde gemeente 2.1. Het archief van de Gereformeerde Kerk (A-tak) 2.1.3. Archief van de Commissie van Beheer 2.1.3.2. Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen 2.1.3.2.6. Orgelcommissie 173. Financiële verslagen van het orgelfonds, 1959, 1960. 2 stukken
  8. Drents archief: 0763-174 - Christelijk Afgescheiden Gereformeerde gemeente 2.1. Het archief van de Gereformeerde Kerk (A-tak) 2.1.3. Archief van de Commissie van Beheer 2.1.3.2. Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen 2.1.3.2.6. Orgelcommissie 174. Ingekomen brief van de kerkenraad betreffende wijziging van de bestemming van het orgelfonds, 1963. 1 stuk
  9. www: http://reliwiki.nl/index.php/Smilde,_Suermondsweg_1_-_De_Rank  (Nieuwe kerk)
  10. Drents Archief: 0763-16 - Christelijk Afgescheiden Gereformeerde gemeente 2. Inventaris2.1. Het archief van de Gereformeerde Kerk (A-tak) 2.1.1. Archief van de kerkenraad 2.1.1.1. Stukken van algemene aard 2.1.1.1.1. Notulen Notulen van brede en smalle kerkenraadsvergaderingen, 15 september 1927 - 4 augustus 1953; 7 delen 16. 1 oktober 1940 - 5 november 1945.
  11. Archief Reil
  12. www: https://gereformeerdekerken.info/ (04-01-2022)