Koekange Hervormde kerk

Informatie over de kerk

Ansichtkaarten

Geluidsopnamen Geert Jan Pottjewijd d.d. 21 september 2021
 - J.S. Bach (1685-1750): Fuga in G BWV 576 Registratie: Prestant 8', Octaaf 4', Octaaf 2'
 - J.S. Bach (1685-1750):  Canzona BWV 588 Registratie: Prestant 8'
Geluidsopnamen Harro Kraal d.d. 21 september 2021
 - J.S. Bach (1685-1750): Partita O Gott du frommer Gott variaties 1,2 en 3
 - Johann Pachelbel (1653-1706): Aria-Sexta variaties 4,5 en 6

1901: Op 15 augustus wordt door de kerkvoogdij besloten een 'orgel' (harmonium) aan te schaffen. Blijkbaar heeft men dit orgel al eerder bekeken, omdat het orgel goed wordt bevonden. (09)
Op 27 augustus behandelt het College van Toezicht via verbaal 18/10 een vraag van de kerkvoogdij hoe te handelen nu de voorlezer/voorzanger ontslag heeft genomen. (11)

1903: J. ter Heide vraagt f 24,- restitutie van gemaakte kosten om te leren orgelspelen. Bij de eerste stemming staken de stemmen (zes tegen zes). Een voorstel om de helft te vergoeden krijgt wel een meerderheid. (09)

1907: De organist vraagt om een verhoging van zijn vergoeding. In de eerste vergadering wordt zijn vraag verwezen naar een volgende vergadering. Daar wordt met zeven stemmen tegen twee stemmen voor de verhoging afgewezen. (09)

1910: Betalingen van f 60 en f 15 aan de organisten E. van der Woude en Pinksterhuis (07)
Organist Pinksterhuis overlijdt en wordt vervangen door E. van der Woude, die al enkele diensten heeft gespeeld.

1911: Op 17 maart wordt in de kerkenraadsvergadering besloten een orgel aan te schaffen. Uit het batige saldo van het vorige jaar kan f 550,- worden gereserveerd. (06)
Op 17 juli wordt de aanschaf van een orgel besproken in de kerkvoogdijvergadering. De kerkvoogdij stelt f 500,- ter beschikking. De kerkenraad heeft al f 1.000,- gereserveerd. In een doorgestreepte alinea staat vermeld 'Kerkvoogden stellen als voorwaarde dat er een orgel gekocht word dat bespeeld kan worden zonder trappen'. Het bestaande orgel is dus zo goed als zeker een harmonium.
Op 15 december wordt L.J. Schulting benoemd als orgelpomper met een salaris van f 15,- per jaar. Hij wordt gekozen uit zes sollicitanten.
In de uitgavenstaat van 1911 staat een uitgave van f 0,35 voor 'papier en porto voor orgel'. Organist E. van der Woude krijgt f 75 voor 1911. Orgelpomper R. Schulting krijgt f 1,25 (07)
De organist krijgt een nieuwe instructie. (08)
 - Hij is tevens voorlezer
 - Hij schrijft nieuwe lidmaten bij
 - Hij moet de te zingen verzen op aanwijzing van de predikant aanschrijven
 - Hij moet een ontslag 3 maanden van te voren aangeven en mag zonder toestemming van de kerkenraad geen post als organist elders aannemen. (09)

Het orgel wordt op zondag 10 december in gebruik genomen met een bespeling door Jan Proper.


Foto: 1972 Negatiefnummer B 45697-81 (13)

Dispositie:

Prestant 8' b/d
Gedekt 8' bas
Octaaf 4' b/d
Fluit 4' b/d
Superoctaafkoppel
Suboctaafkoppel
Vaste combinaties: P, F, FF en een afsteller


Meppeler Courant 06-09-1911, 06-12-1911, 13-12-1911


Foto: 23-03-1982? MZ13110000512 (14)

1912-1915: In deze periode betalingen aan de organist van f 75,-, aan orgelpomper Schulting f 15,- en aan Proper f 10,06 1/2. (07)
Op 12 maart 1914 wordt een vraag van onderwijzer Brouwer om enige tijd het 'kerkorgel' te lenen afgewezen. Vermoedelijk wordt hier het oude harmonium mee bedoeld.


Handelingen van de 98ste Gewone Vergadering van de Algemeene Synode der Nederlandsche Hervormde Kerk, ten Jare 1913

1918: Op 16 december komt de vergoeding aan organist en orgelpomper weer aan de orde. Voor geen enkel verhogingsbedrag kan een meerderheid worden gevonden. (09)

1922: Vermoedelijk betreft het onderstaand bericht de aanschaf van een harmonium voor een verenigingslokaal

Provinciale Drentsche en Asser courant 18-11-1922, 17-03-1923

1959: Orgelpomper R. Nijenhuis viert zijn dertigjarig jubileum. De functie is niet meer nodig omdat er een windmotor is aangeschaft.

Provinciale Drentsche en Asser courant 08-10-1959

1970: Het orgel raakt beschadigd door de verwarmingsinstallatie. Er wordt overgeschakeld op een luidsprekerorgel.

1980-1984: In de begroting voor de kerkrestauratie zijn 60 manuren en f 600,- aan materiaal begroot voor het herstel van de orgelgalerij met balustrade. (10)
Sjoek Nutma en Lukas Adolf kopen pijpwerk en een windlade van een orgel uit Hardinxveld-Giessendam. Dit materiaal werd in de rebriek Vraag & aanbod van de Orgelvriend aangeboden: 'Te koop: Pneumatisch pijporgel geschikt voor kerkzaal'. (15)

Het pijpwerk en de windlade worden in de kas van Proper geplaatst. Het pedaal krijgt een Subbas 16'. Een deel van het pijpwerk van Proper wordt opnieuw gebruikt.
Kerk en orgel worden op 19 januari 1984 tijdens een kerkdienst weer in gebruik genomen. Het orgel wordt bespeeld door Dirk Janszoon Zwart uit Rotterdam. Zie orde van dienst.


Foto (03)

Dispositie:

Manuaal   Pedaal  
Prestant 8' Subbas 16'
Gedekt 8'    
Octaaf 4'    
Quint 2 2/3' discant    
Gemshoorn 2'    
Quint  1 1/3'     
Hobo 8' discant    


koeka03.jpg (24727 bytes)
Het orgel na de wijzigingen door Nutma en Adolf uit 1984.

19xx/2002: Het orgel wordt weer gewijzigd en uitgebreid. De werkzaamheden worden uit gevoerd door Lucas Adolf, Sjoek Nutma en Johan Barelds. (01)
Werkzaamheden volgens Piet Bron: Het binnenwerk uit 1983 is in 2000 weer verwijderd. Er worden nu ook delen van nog een ander orgel in de kas van Proper geplaaatst. Het betreft materiaal van Sanders, dat Sanders in 1939 gebruikte toen Sanders het historische Kam & van der Meulen-orgel van de Oudkatholieke Kerk van Dordrecht in de Hervomde Kerk van Gieterveen plaatste. Toen het het historische gedeelte van het orgel in 1984 weer werd terug werd verkocht aan Dordrecht ging het overblijvende Sanders-materiaal naar de Gereformeerde Kerk te Ruinen waar het werd gebruikt voor orgel. Dit orgel deed dienst tot 2000 toen de kerk werd gesloten.
Het orgel heeft na deze verbouwing twee manualen en een zelfstandig Pedaal met dertien stemmen. (04)
Het orgel wordt op 11 december weer in gebruik genomen met een bespeling door Janny de Vries uit Groningen.

Dispositie:

Manuaal I Hoofdwerk Manuaal II Nevenwerk Pedaal:
Prestant 8' Holpijp 8' Subbas 16'
Zachte fluit 8' Quintadeen 8' Bourdon 8'
Fluit Octaviante 4' Gamba 8'  
Holquint 3' Vox Céléste 8'  
Woudfluit 2' Roerfluit 4'  
Echotrompet 8'    

Koppels: Pedaal + I, Pedaal + II, Manuaal I + II, Superkoppel I, Superkoppel II
Speelhulpen: Tremulant I en Tremulant II, Tutti-register

Onder de registers, links van de klavieren, staat op een wit plaatje met zwarte letters:
J.C. Sanders & Zn
Utrecht



Meppeler Courant 2002-10-11

2017-2018: Het orgel vertoont steeds meer gebreken. De kerkvoogdij heeft een QuickScan laten uitvoeren door de Vereniging van Kerkrentmeesterlijk Beheer (VKB).
Deze concludeert dat restauratie van het orgel geen duurzame oplossing biedt.
Orgelmaker Rini Wimmenhove uit Hoogeveen maakt de kerkvoogdij attent op een mechanisch Proper-orgel uit Arum van 1895 dat te koop kwam na de sluiting van de kerk in 2012.
Er wordt besloten om dit orgel aan te kopen.
Rini Wimmenhove heeft het orgel gerestaureerd en overgeplaatst in de Proper orgelkas van Koekange. Het orgel is uitgebreid met een Subbas 16' op het Pedaal.
Een Trompet 8' is gereserveerd. (05)


Foto: Wieger van Asperen Klik op de foto voor een vergroting

Huidige dispositie: Violon 16' (discant), Prestant 8', Holpijp 8', Viola da Gamba 8', 0ctaaf 4', Fluit 4', 0ctaaf 2', Cornet III (discant), Trompet 8' b/d (gereserveerd). Pedaal: Bourdon 16'.

Het orgel is op vrijdag 28 september 2018 in gebruik genomen met een concert door Bert Gelderman uit Zalk en de plaatselijke organisten.
Bij de ingebruikname wordt een boekje gepresenteerd waar de orgelhistorie van Koekange kort wordt beschreven.


Foto: Geert Jan Pottjewijd Klik op de afbeelding voor een vergroting

Roel Walsma publiceerde in zijn boek Herziene en uitgebreide werklijst Properorgels uit oktober 2005 over het orgel van Arum:

1895 - Arum, Gereformeerde kerk


Het orgel zoals het in Arum stond. Scan uit het boek van Roel Walsma


Arum - Klik op de afbeelding voor een vergroting. Bron: Wikipedia

Aan de onderzijde van deze pagina nog een aantal technische foto's

Organisten:

Sjoek Nutma: 1967-2003


Meppeler Courant 2008-04-25

Noten:

  1. 1 E-Mail d.d. 4-11-2007 van Jeroen Niewold
  2. 2 Boek: R. Walsma, Jan Proper (1853-1922) Orgelbouwer op het grensvlak van ambachtelijk en industrieel, Eigen uitgave, 2005. (met 2 bijgewerkte vervolguitgaves)
  3. www: http://reliwiki.nl/index.php?title=Koekange,_Kerklaan_20_-_Hervormde_Kerk
  4. www: Orgeldatabase Piet Bron
  5. E-Mail: Rini Wimmenhove op 25 november 2017
  6. Drents Archief: 0363 Nederlands Hervormde Gemeente Koekange Archief van kerkenraad en kiescollege Register van notulen van vergaderingen 4 1900-1924
  7. Drents Archief: 0363 Nederlands Hervormde Gemeente Koekange Archief van de kerkvoogdij Financiën 59 Register van uitgaven; 1892-1915
  8. Drents Archief: 0363 Nederlands Hervormde Gemeente Koekange Archief van kerkenraad en kiescollege Ingekomen stukken en afschriften van uitgaande stukken; 1891-1975 8 1925-1946
  9. Drents Archief: 0363 Nederlands Hervormde Gemeente Koekange Archief van de kerkvoogdij 39 Register van notulen van vergaderingen van de kerkvoogdij en het college van notabelen; 1875-1961
  10. Drents Archief: 0913 Archief van de afdeling Monumentenzorg van de provincie Drenthe 862 Koekange, NH kerk; 1977-1984
  11. Drents Archief: 0446 Provinciaal College van Toezicht Hervormde Gemeenten 100 1900-1901
  12. Boek: G. Nijenhuis-Scheper, Koekanger historie, RABO-bank Koekange, 1979
  13. www: http://www.kerkeninbeeld.nl (05-02-2025)
  14. Drents Archief Beeldbank
  15. Tijdschrift: De Orgelvriend, jrg. 44 nr. 4, april 2002.

Foto's: Geert Jan Pottjewijd