1934: Bouw van een nieuw kerk. Vermoedelijk werd het orgel uit de oude kerk meeverhuisd,
omdat in het krantenbericht hieronder geen nieuw orgel wordt genoemd.
Beeldbank Drents
Archief
Emmer courant 21-12-1934 Klik op de afbeelding voor een vergroting
Provinciale Drentsche en Asser courant 27-12-1934
1952: Op
16 december schrijft kerkvoogd
S. Schuitema dat men van plan is om het oude pijporgel te vervangen. Het orgel
zou over een jaar gereed moeten zijn. Kan Ruiter de kerk bezoeken om de situatie
te bekijken?
Op 30 december
schrijft Ruiter dat hij graag een plan maakt. Hij komt op 5 januari naar
Emmercompascuum. (05)
1953: Op
12 maart schrijft Ruiter dat
hij met Lambert Erné heeft gesproken. Erné is bezig met een rapport over het
huidige orgel. Het plan van Ruiter was toen ook gereed. Dit is met Erné
besproken. Het beste is nu beide zaken tegelijkertijd te bespreken.
Op
14 maart schijft kerkvoogd
Schuitema dat er voor de bouw van een orgel al een beslissing is genomen. Het
plan van Ruiter liet te lang op zich wachten en ook het rapport van Lambert Erné
is nu nutteloos geworden. Op dit rapport is meer dan een half jaar tevergeefs
gewacht.
Door bovenstaande gebeurtenis werd er geen offerte verstuurd. In het
archief van Mense Ruiter zijn wel de
aantekeningen bewaard. Hij
stelt een orgel voor met Hoofdwerk, Rugwerk en zelfstandig pedaal:
Hoodwerk:
Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur
Rugwerk: Prestant 4', Holpijp 8', Roerfluit 4', Gemshoorn 2', Quint 1 1/3'
Pedaal: Bourdon 16'
Ruiter schat de kosten op f 19.235,- (05)
1956: Nieuw mechanisch orgel door Vierdag. Adviseur Lambert Erné.
Direct na de bouw ontstonden er problemen met het orgel door het toepassen van
een nieuwe constructie voor de slepen van het orgel. Dit leidde later tot
nieuwbouw. (04)
Foto http://www.kerkeninbeeld.nl
Dispositie:
Manuaal I | Manuaal II | Pedaal | |||
Prestant | 8' | Holpijp | 8' | Subbas | 16' |
Roerfluit | 8' | Prestant | 4' | Quintadeen | 8' |
Fluit | 4' | Gemshoorn | 2' | Nachthoorn | 4' |
Octaaf | 4' | Quint | 1 1/3' | ||
Octaaf | 2 | Sifflet | 1' | ||
Mixtuur | 1 1/3' | ||||
Trompet | 8' |
195x: Met dit orgel waren constant problemen, omdat Vierdag voor de eerste keer een nieuw systeem voor de slepen had gebruikt. Het orgel wordt
compleet vervangen door een nieuw orgel, waarbij delen van het voorgaande instrument werden hergebruikt? Ook is er een nog niet bevestigd verhaal over een brand bij de
orgelmaker Vierdag, terwijl het instrument in de werkplaats was. (04)
Foto (02)
1962: Op 8
oktober schrijft Vierdag dat hij het werk aan het orgel heeft stop gezet,
omdat hij het gevoel heeft dat er geen goed resultaat kan worden behaald. Hij
stelt voor een nieuw orgel te bouwen met een grenen orgelkas met Hoofdwerk,
Borstwerk en vrij Pedaal met gebruikmaking van het bestaande pijpwerk. Ook
orgelbank, windmotor en voetpedaal kunnen worden hergebruikt. (04)
1963: Op 28 mei
schrijft de Hervormde Orgel Commissie (HOC) dat het overleg in Emmercompascuum
heeft opgeleverd dat de verbeteringen, die Vierdag op 20 mei heeft voorgesteld
gerealiseerd kunnen worden.
Op 8
oktober schrijft de kerkvoogdij aan de HOC naar aanleiding van de brief van
28 mei. De kerkvoogdij wil graag een bestek en een tekening van Vierdag
ontvangen. Tot nu toe hebben ze niets ontvangen. Het orgel zou worden opgelverd
met Pasen 1964. De rekening van de HOC kan nog niet betaald worden omdat de
orgelcommissie net een jaarlijkse termijn aflossing en rente heeft betaald van
de schuld op het orgel. De kas is leeg. Ook heeft men kosten voor een tijdelijke
voorziening, omdat het huidge orgel niet meer functionerrt. Deze maand wordt er
een bazar georganiseerd, die het nodige geld moet opleveren.
Op
24 oktober schrijft de HOC dat
het uitstel van etaling akkoord is. Binnenkort zal een tekening van het orgel
worden toegezonden. het front zal veel overeenkomst hebben met het Vierdag-orgel
in Glanerbrug. Het front kan echter pas definitief worden getekend als er
uitsluitsel is over de kosten van het nieuwe pijpwerk uit de brief van Vierdag
van 20 mei. De mensuur van de Prestant 8' moet worden gewijzigd om betere
verhoudingen te verkrijgen. Deze tinnen pijpen vergen een bedrag van f 4.956,-
Op 10 december schrijft de
kerkvoogdij aan de HOC dat ze nog steeds geen tekening hebben ontvangen. Het
bedrag van f 1.303,13 wat nog aan de HOC verschuldigd was, is betaald. Een
afvaardiging van de kerk heeft het orgel in Glanerbrug bekeken en op grond van
dat bezoek gaat men akkoord met het nieuwe bouwplan. De uitgave voor een nieuwe
Prestant 8' ter vervanging van de zinken Prestant acht men op dit moment niet
verantwoord. Het huidge orgels is al bijna een halfjaar niet meer te gebruiken.
Op 17 december schrijft de HOC
aan Vierdag dat de kerkvoogdij om financiële redenen het oude pijpwerk handhaven.
Ook wijzen ze weer op de nog steeds niet ontvangen tekening.
Van eveneens
17 december dateert een brief
van de HOC aan de kerkvoogdij dat ze Vierdag zullen berichten dat het oude
pijpwerk blijft gehandhaafd. Er moet nu een nieuwe tekening worden gemaakt, die
minder overeenkomsten zal hebben met Glanerbrug. (04)
1964:
Op 25 februari wordt
gecommuniceerd met Vierdag over het versterken van het orgelbalkon voor het
plaatsen van het orgel. (04)
Tekening voor
een nieuw orgelbalkon. (03)
Op
23 juni schrijft de kerkvoogdij
aan de HOC dat ze op zaterdag 4 juli Vierdag willen bezoeken om te kijken naar
de vorderingen rond de bouw van het nieuwe orgel. Vierdag heeft gebeld over de
maten van het plafond. Het orgel wordt 4,63 m hoog en 3,50 m breed. Omdat er nog
steeds geen tekening is neemt de kerkvoogdij aan dat er nog niet met de bouw is
begonnen. De opleverdatum Pasen 1964 is reeds ruim overschreden. Ook is er nog
geen bericht of de voorgestelde versterking van het orgelbalkon correct is.
Duidelijkheid is gewenst omdat vroegtijdig opdracht tot uitvoering moet worden
gegeven.
Op 6 augustus een
brief van de kerkvoogdij aan de HOC over het bezoek aan Vierdag. Het bezoek vond
plaats op 11 juli. Net voor het bezoek was er nog overleg of de onderkas van het
orgel door de deur van de kerk zou kunnen. De deur bleek bij meting groot genoeg
te zijn. Er wordt inderdaad gewerkt aan het orgel. Bij het bezoek ontstond de
indruk dat de onderkas van het orgel was gebouwd tussen de oorsponkelijke
bezoekdatum van 4 juli en de nieuwe datum 11 juli. De voorgestelde versterking
is volgens Vierdag te zwak. Hij wil er samen met Erné ter plaatse nog een keer
naar kijken. Graag wil de kerkvoogdij daar bij aanwezig zijn. De tekenig is er
ook nog steeds niet. De opleverdatum wordt door Vierdag ingeschat met Kerst
1964. Deze maand zal het bestaande orgel worden weggehaald.
Op
17 augustus bevestigt de HOC de
ontvangst van de brief van 6 augustus. De inhoud zal besproken worden met dhr.
Erné als hij terug is van vakantie.
Op
28 augustus schrijft de HOC aan
Vierdag om een tekening van het orgel op te leveren en berichten zij aan de
kerkvoogdij dat Erné en Vierdag op 24 augustus Emmercompascuum hebben bezocht.
Helaas was er geen kerkvoogd aanwezig. Het oude orgel is nu afgebroken. Het
pijpwerk wordt nu in de werkplaats hersteld. De orgelkas is nagenoeg gereed en
Ook de bouw van de windlade is ver gevorderd. De verwachting dat Kerst 1964
haalbaar is. Voor het orgelbalkon dienen de houten kolommen te worden vervangen
door stalen exemplaren. en onderling verbonden met een stalen dwarsligger.
Vanuit deze dwarsligger dien drie stalen aan de muur te worden verbonden. Aan
Vierdag is verzocht een tekening van het orgel naar Emmercompascuum te zenden.
Op 17 oktober stuurt Vierdag de
tekeningen (schaal 1:10) van het orgel en het orgelbalkon naar de HOC.
Op
29 oktober stuurt de HOC de
tekeningen door aan de kerkvoogdij. (04)
1965: Op
6 januari vraagt de HOC aan
Vierdag hoe het kan dat het orgel van Emmercompascuum ontbreekt in zijn
voortgangsverslag. Vierdag dient zich te houden aan de opleveringstermijnen.
Op 15 januari maant de HOC
Vierdag op te schieten met het werk voor Emmercompascuum. Uit deze brief blijkt
ook dat het nieuwe orgel wordt gebouwd als gevolg van de garantie op het in 1956
geleverde orgel dat niet goed fuctioneerde. In de brief staat echter ook dat
Vierdag zeer loyaal omgaat met de garantie.
Op
22 januari meldt de HOC dat
Vierdag het orgel met Pasen 1965 gaat opleveren.
Op
3 december vraagt de
kerkvoogdij aan de HOC hoet het zit met de beloofde oplevering van het orgel met
Pasen 1965. (04)
1966: Op
24 februari schrijft de HOC aan
de kerkvoogdij dat de garantiewerkzaamheden nu op een zeer goede wijze zijn
afgelsoten. De kerk heeft nu een veel beter orgel dan het eerste orgel. Vierdag
is uiterst royaal omgegaan met deze garantievoorwaarden. De f 500,- die nog open
staat van de bouw van het vorige orgel dient dan ook snel voldaan te worden.
Rond dezelfde tijd wordt het keuringsrapport opgestuurd. Deze bijlage mist
echter bij de begeleidende brief.
Wel is een handtekening aanwezig met de datum 22/4.
Op
19 april schrijft de
kerkvoogdij aan de HOC dat het keuringsrapport is besproken. Men spreekt zijn
verwondering uit over de plotsklapse en niet verwachte oplevering van het orgel.
Een van de kerkvoogden was aanwezig bij een gesprek tussen Erné en vierdag. Erné
had nog aardig wat opmerkingen over het orgel zoals de windvoorziening, de
overbrenging, niet sprekende pijpen, deuken in pijpen etc. Er werd toen
afgesproken dat Vierdag nog langs zou komen om dit op te lossen. Hij is
inderdaad langs geweest, maar nog niet alles is opgelost. Erné zou nog een keer
langs moeten komen om alles te controleren.
Op
8 juni schrijft de HOC aan de
kerkvoogdij dat ze de vragen in de brief van 19 april hebben voorgelegd aan Erné.
De HOC is van mening dat Vierdag zeer royaal is omgegaan met de
garantievoorwaarden door een zo goed als nieuw orgel te bouwen. Het orgel is
goed gekeurd en er is dan ook geen reden voor een herkeuring. (04)
2003: Grote onderhoudsbeurt in mei door Maarten Oranje en Jan de Bruijn. Het orgel is, voor zover daar mogelijkheden voor waren,
technisch en geluidsmatig weer in het gareel gebracht.
De borstwerklade was geheel achterover gezakt, waardoor mechanische problemen ontstonden zoals hangers e.d.
De rolkasten van de wind zijn veranderd, omdat de constructie helemaal fout was.
De mixtuur is meer passend in het totaal en de rest van het pijpwerk is beter aansprekend en homogener van klank geworden.
Niet alles was financieel haalbaar maar een bevredigend resultaat hebben is bereikt.(01)
Huidige dispositie:
Hoofdwerk | Borstwerk | Pedaal | |||
Prestant | 8' | Holpijp | 8' | Subbas | 16' |
Roerfluit | 8' | Fluit | 4' | Quintadeen | 8' |
Octaaf | 4' | Prestant | 2' | Nachthoorn | 4' |
Octaaf | 2 | Nasart | 1 1/3' | ||
Gemshoorn | 2' | Octaaf | 1' | ||
Mixtuur | 1 1/3' | ||||
Trompet | 8' |
Bronvermelding: