Emmen, Ichthuskerk Emmermeer

1954: De bouw van de kerk wordt gegund voor 136.170,= aan G. Jager & Zon. uit Nieuw-Weerdinge. Zie bijlage


(03)

1953: Brief van de kerkenraad aan de orgelcommissie dat in dit stadium van de kerkbouw nog geen opdracht voor het onderzoek naar een orgel kan worden gegeven. (03)

1954: 22 januari: Brief van de Orgelcommissie aan de kerkenraad n.a.v een vergadering op 12 januari met de bouwcommissie en de architect. De orgelcommissie stelt voor advies te vragen aan enkele deskundigen voor het orgelvraagstuk en vraagt daarom om een voorschot voor het kunnen betalen van deze personen.(03)

19 februari: Brief en toelichting van de orgelcommissie aan de kerkenraad met een aantal bezwaren tegen het huidig ontwerp van het kerkgebouw:
1. De hoogte van de orgelruimte is onvoldoende
2. De omvang van de ruimte is onvoldoende
Ook een overleg met de architect levert vooralsnog te weinig op. Als alternatief zou het orgel aan de achterzijde van het podium geplaatst kunnen worden.
De orgelcommissie acht een bedrag van F 25.000,= voldoende voor de aanschaf van een pijporgel.(03)

3 maart: Orgeladvies door Mr. A. Bouman. Bouwman acht een bedrag van F 20.000 onvoldoende. Voor 600 zangers zou F 25.000 voldoende zijn. Bij 850 zangers loopt dit op tot F 35.000,=
Hij gaat uit van een orgel met een electrische tractuur (bv. Verweijs). Bij de bouw van een orgel door Flentrop, v. Leeuwen of Ruiter zal dit bedrag ca. 30% hoger liggen.
Het plaatsen van het orgel in een uitbouw van het podium ontraadt hij ten zeerste vanwege de slechte klankuitstraling. Hij stelt een dispositie voor vanuit 3 manualen en pedaal, waarbij de regeisters tussen haakjes weggelaten kunnen worden.
Indien mogelijk dient de organist direct voor het orgel te zitten. Dit zal leiden tot een mechanische tractuur.(03)

29 maart: Brief van de orgelcommissie aan de kerkenraad. het gesprek vand e orgelcommissie met de bouwcommissie en de architect heeft geen nieuwe inzichten opgeleverd.
Het voorstel voor de plaats naast het podium is nog steed mogelijk.Gevraagd wordt Willem hendrik Zwart te benoemen als orgeladviseur.(03)

16 april: De kerkenraad schijft in een brief aan de orgelcommissie dat ze moeten gaan overleggen met de bouwcommisiie en de architect.(03)

7 juli De bouwcommissie van de Ichtuskerk besluit het orgel niet op het podium te plaatsen maar in twee delen naast het podium. Zie bijlage(03)

4 oktober: Brief van de kerkenraad aan de orgelcommissie dat besloten is een voorschot te verlenen voor het inhuren van deskundigen(03)

Op 16 december schrijft architect Eldering sat als plaats voor het orgel is gekozen de ruimte boven de hoofdingang. Het plafond wordt daarvoor ontworpen met een verhoogd middengedeelte. (07)

1955: Op 24 augustus stelt de orgelcommisie voor om Verschueren een nieuw mechanisch orgel met 17 registers 2 manualen en vrij pedaal voor het bedrag van F 26.640,= te laten bouwen (Plan A). Dhr H. Binnema (organist van de Zuiderkerk) is het niet eens met dit besluit en zal een minderheidsstandpunt kenbaar maken. Adviseur van de Orgelcommissie is dhr. Wilhelm Hendrik Zwart. Zie bijlage.

Tegelijkertijd met dit voorstel schijft de orgelcommissie ook een toelichting waarin de plannen A, B en C van de orgelmaker Verschueren met elkaar worden vergeleken.
Plan A: Mechanisch orgel met 2 klavieren en vrij pedaal met 17 regeisters en een vaste speeltafel. F 23.640,=
Plan B: Orgel met electrische tractuur, 11 stemmen en verplaatsbare speeltafel op het podium F 16.800,=
Plan C: Orgel met electrische tractuur, 14 stemmen en verplaatsbare speeltafel op het podium F 18.850,=(03)


1 september: Organist Harm Binnema schrijft een brief naar de kerkenraad, waarin hij zijn minderheidsstandpunt verdedigt. Dhr. Binnenma opteert voor een orgel met electrische tractuur op basis van een discussie met Mr. Arie Bouman, een bekend orgeladviseur. Dhr. Binnenma voert de volgende redenen aan voor zijn keuze:
1. De speeltafle kan dan verplaatsbaar gemaakt worden, waardoor bij het begeleiden van koren veel meer contact is tussen koor, dirigent en organist.
2. Er kunnen eenvoudig super- en sub-koppeling worden aangebarcht, waardoor het orgel meer mogelijkheden krijgt.
3. Er wordt vermeden dat de organist een zitplaats achter het orgel krijgt, waardoor hij geen contact heeft met de gemeente.
4. De klank van een pijp wordt niet beïnvloed door het type tractuur.  (03)

13 september: Brief van de Kerkenraad dat ze accoord gaan met het voorstel van de orgelcommissie om plan A voor een mechanisch orgel door te zetten, met het uitdrukkelijk verzoek dat het budget niet overschreden mag worden(03)


Foto oude situatie vanuit http://www.kerkeninbeeld.nl




Organist en eredienst 1956-12


Provinciale Drentsche en Asser courant 19-12-1956

Dispositie:
Manuaal I   Manuaal II   Pedaal  
Prestant 8' Tolkaan 8' Subbas 16'
Roerfluit 8' Holpijp 8' Koraalbas 8'
Octaaf 4' Baarpijp 4'    
Fluit 4' Roerquint 2 2/3'    
Octaaf 2' Blokfluit 2'    
Mixtuur III-IV Dulciaan 8'    
Trompet 8'        

1961: Op 16 maart 1961 stelt organist Meindert van der Galiën de slechte akoestiek aan de orde. Vooral de mensen onder de galerij krijgen onvoldoende steun van het orgel. Zijn de klankzuilen van Philips misschen een oplossing?
In de Zuiderkerk en Ichthus worden een aantal orgelconcerten georganiseerd. (08)

1982: Op 29 maart schrijft orgelmakerij Mense Ruiter dat tijdens werkzaamheden aan het Ichtus-orgel oof de orgels van de Zuiderkerk en de Angeluskerk zijn bezocht om te bepalen wat de prijs zou zijn voor het onderhoud van deze orgels.
het stemmen van de 3 orgels kost ongeveer 3 1/2 werkdag. Het leveren van een stemhulp levert een behoorlijke besparing op.
Het orgel in de zuiderkerk vertoont diverse storing en is zeer vervuild. Het orgel zou moeten worden schoon gemaakt en alle membranen zouden vervangen moeten worden.

1996: Op 15 oktober wordt de onderhoudstoestand van de orgels in de Ichtuskerk, Zuiderkerk en Schepershof beschreven.
De orgels van Ichtus en de Schepershof zijn in goede staat. in het orgel van de Zuiderkerk moeten regelmatig membranen worden vervangen. In 1989 zijn 120 membranen vervangen vanwege lekkage. 710 membranen moeten nog worden vervangen. Verder is het orgel in een redelijk goede staat.

1997: Groot onderhoud door Verschueren.


Foto: Geert Jan Pottjewijd


2007: Vanuit de kerkvoogdij wordt aan Reil gevraagd de staat van het orgel te inventariseren. Uit het onderzoek blijkt dat het orgel in goede staat is, maar dat de speelaard verbeterd kan worden.
Hiervoor wordt een offerte uitgebracht. De werkzaamheden worden echter niet uitgevoerd. (04)

2018: Op 18 december doet orgelmaker Mense Ruiter een voorstel voor een onderhoudscontract voor de orgels van de PKN in Emmen. Van elk orgel wordt de onderhoudsgeschiedenis vermeld. (05)

2022: De kerk is verkocht aan de christelijk gereformeerde kerk van Emmen. De kerk zal in overleg nog 5 jaar gezamenlijk worden gebruikt. (06)

Bronvermelding:

  1. E-Mail van Jaap Brouwer d.d. 29-12-2002 18:39
  2. www: http://reliwiki.nl/index.php/Emmen,_Walstraat_21_-_Ichthuskerk
  3. Drents Archief 0416-29 Gereformeerde kerk Emmen Ingekomen stukken en minuten van verzonden stukken 1886-1955
  4. Archief Reil
  5. Archief Mense Ruiter
  6. Dagblad van het Noorden 19 februari 2020
  7. Drents Archief 0416 Gereformeerde Kerk te Emmen 81 Stukken betreffende de bouw van de Ichthus-kerk en de verbouwing van de Zuiderkerk; 1950- 1960
  8. Drents Archief 0416 Gereformeerde Kerk te Emmen 84 Correspondentie van de Commissie van Beheer Emmen-West; 1959-1970



Foto: Geert Jan Pottjewijd


Foto (02)