Beilen, Gereformeerde kerk
(Pauluskerk)
Kerk:
De Gereformeerde kerk van Beilen werd gesticht op 28 of 29 maart 1835. Het eerste
kerkgebouw werd gebouwd in ca. 1847 aan de Hekstraat op de plek van de huidige R.K. kerk.
In 1883 werd de kerk zo gewijzigd, dat er bijna sprake is van nieuwbouw. In 1923 een
verdere vergroting. In 1957 werd de huidige kerk gebouwd aan de Witte Valkenstraat. De
oude kerk werd samen met het orgel verkocht aan de R.K. kerk.
Oude kerk uit 1847 (03)
Foto reliwiki (07) Kerk na de verbouwing
van 1924
Orgel:
Geluidsopnamen Geert Jan Pottjewijd d.d. 7 april maart 2017
- J.S. Bach (1685-1750):
Fuga in G BWV 576 Registratie:
- Marcel Dupré (1886-1971):Aus
Tiefer Not Opus79
- Marcel Dupre:
Christus der uns
Selig macht Opus 79
- Johann Pachelbel (1653-1706):
Magnificat
fuga nr71
- Hans Friedrich Micheelsen (1902-1973):
Lobe den Herren
uit Organistenpraxis I
- Paul Chr. van Westering (1911-1991):
Psalm 42
-
Willem van Twillert (1951):
Psalm 42 Trio
-
Willem van Twillert:
Psalm 42 bovenstem zetting
Vanuit Beilen ontstonden evangelielokalen in
Ter Horst (1947), Halerbrug (1923) en Holthe (1933). Over een orgel in deze lokaaltjes is niets
bekend.
Holthe, Halerbrug en Ter Horst (03)
1908: Er wordt een galerij aangebracht om meer zitplaatsen beschikbaar te hebben en om een orgel te kunnen plaatsen.
De Zeeuw.
Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1908 | 7 mei 1908 | pagina 2
1909: Een gedeeltelijk nieuw orgel (mechanisch) wordt
geplaatst voor f 1.670,- door A.S.J Dekker. Oude blaasbalg en 1/3 oude pijpen. Het orgel
wordt op 12 februari 1909 in gebruik genomen. In een aantal bewaard gebleven
cahiers van de fa. Dekker is over deze plaatsing het volgende te lezen:
"Beilen,
Gereformeerde kerk: Af te leveren in december 1909 een gedeeltelijk nieuw orgel;
oude blaasbalg en 1/3 der pijpen gebruikt. Oud pijpwerk: Bourdon 16 vt C-B hout
fis0-b0 metaal, Holpijp 8 vt Fis-B metaal, Fluit vt 36
pijpen oud, Cornet 4 sterk discant geheel oud, Octaaf 2 vt C-f3 oud.
Provisie voor A. de Braal (Huizen)". (01) Foto rechts uit
het boek "Liefelijke woning..- Gedenkboek honderdvijftig jaar Gereformeerd leven
in Beilen 1835-1985
Het Orgel 1909 januari
Provinciale
Drentsche en Asser courant 15-02-1909
Foto
van de website http://www.kerkeninbeeld.nl
Dispositie:
Bourdon |
16' |
Oud, C-B van hout, fis-b metaal |
Prestant |
8' |
|
Holpijp |
8' |
Oud Fis-B metaal? |
Gamba |
8' |
|
Prestant |
4' |
|
Fluit |
4' |
Oud, 36 pijpen oud |
Octaaf |
2' |
Oud |
Cornet |
IV disc. |
Geheel oud |
Ventiel |
|
|
1949: Plannen voor de bouw van een nieuw orgel
Nieuwsblad voor
Beilen Vrijdag 25 februari 1949
Provinciale
Drentsche en Asser courant 27-09-1949
1953: Van
2 december dateert een voorstel van
Mense Ruiter voor een nieuw orgel met de volgende dispositie:
Manuaal I |
Manuaal II |
Pedaal |
Prestant 8' |
Holpijp 8' |
Gedekt 16' |
Roerfluit 8' |
Fluit 4' |
Prestant 8' |
Octaaf 4' |
Octaaf 2' |
Octaaf 4' |
Spitsfluit 4' |
Quint 1 1/3' |
Quint 3' |
Prestant 4' |
|
Mixtuur |
|
Trompet 8' |
|
De prijs wordt ingeschat op f 22.250,-
Van
dezelfde datum dateert een brief
waarin hij de prijzen wat corrigeert. Hij gaat uit van een orgelkas van f
3.000,- en een prijs per stem van gemiddeld f 1.700,-. Voor het opgegeven bedrag
kan dan een orgel worden gemaakt van 11 stemmen.
1957: Bouw van de nieuwe
kerk. De kerk wordt in september in gebruik genomen.
Op
2 mei vraagt de orgelcommissie aan
Mense Ruiter om een offerte te maken voor een nieuw orgel van 16-18 stemmen met
Hoofdwerk, Rugwerk en vrij pedaal voor de nieuwe kerk, die in sptember in
gebruik zal worden genomen. Het aantal zitplaatsen beneden bedraagt 650 en op
het balkon circa 100. De kerk is zeskantig en ongeveer 15 meter hoog. Wat is de
levertijd?
Op 15 mei schrijft
Mense Ruiter dat hij graag een plan wil maken. Hij wil graag weten wanneer het
orgel moet worden opgeleverd. Door lopende opdrachten kan pas in 1959 met de
bouw worden begonnen.
Op 27 augustus
schrijft de orgelcommissie naar Mense Ruiter dat aanvan bouw in 1959 te laat is.
Inmiddels is er opdracht aan Leeflang verstrekt voor een nieuw orgel. (10)
Nieuwsblad voor Beilen 25 oktober 1957 (Voortzetting eerste kolom helemaal
links)
1959: In de nieuw gebouwde kerk wordt een orgel geplaatst door Leeflang uit Apeldoorn. Het wordt op 9 december 1959
in gebruik genomen.
Contract met Leeflang (09) Click op de afbeelding voor een
grotere weergave
Organist en
Eredienst (1960 februari) van de Gereformeerde Organisten vereniging (GOV)
Nieuwsblad voor Beilen
13 november 1959
Nieuwsblad voor Beilen 11 december 1959
Provinciale
Drentsche en Asser courant 14-12-1959, 29-12-1959
De ingebruikname wordt geopend met het zingen van psalm 150 met
begleiding van het orkest AMDG uit Beilen.
Daarna wordt het orgel door de orgelcommissie
overgedragen aan der kerkenraad.
Gezongen wordt gezang 44 met begeleiding van het nieuwe
orgel. Piet Post sluit de ingebruikname af met een concert:
J.P. Sweelinck |
4 variaties over
psalm 116 |
Johann Pachelbel |
Vom Himmel hoch da
komm ich her |
J.G. Walther |
Concerto in Bes |
Dispositie:
Manuaal |
|
Rugpositief |
|
Pedaal |
|
Prestant |
8' |
Holpijp |
8' |
Holquintadeen |
16' |
Roerfluit |
8' |
Quintadeen |
8' |
Prestant |
8' |
Octaaf |
4' |
Prestant |
4' |
Ruispijp |
II |
Fluit |
4' |
Fluit |
4' |
Fagot |
16' |
Veldfluit |
2' |
Octaaf |
2' |
Schalmei |
4' |
Mixtuur |
IV |
Cimbel |
II |
|
|
Trompet horizontaal |
8' |
Scherp |
IV |
|
|
|
|
Dulciaan |
8' |
|
|
|
|
Tremulant |
|
|
|
Foto: Geert Jan Pottjewijd. Klik op de foto voor een vergroting
Organist &
Eredienst oktober 1979
2004: Werkzaamheden door Reil. (02)
- Grote onderhoudsbeurt
- Herintonatie
- Dispositiewijzigingen:
De Veldfluit 2’ en Octaaf 2’ zijn verwisseld tussen Hoofdwerk naar Rugwerk.
De Cimbel van het rugwerk is gewijzigd in een Sesquialter II.
De Schalmei van het Pedaal is vervangen door een Trompet 8’
De Holquintadeen van het Pedaal is gewijzigd in een Subbas 16’.
Dispositie na de werkzaamheden in 2004:
Manuaal |
|
Rugpositief |
|
Pedaal |
|
Prestant |
8' |
Holpijp |
8' |
Subbas |
16' |
Roerfluit |
8' |
Quintadeen |
8' |
Prestant |
8' |
Octaaf |
4' |
Prestant |
4' |
Ruispijp |
II |
Fluit |
4' |
Fluit |
4' |
Fagot |
16' |
Octaaf |
2' |
Veldfluit |
2' |
Trompet |
8' |
Mixtuur |
IV |
Sesquialter |
II |
|
|
Trompet horizontaal |
8' |
Scherp |
IV |
|
|
|
|
Dulciaan |
8' |
|
|
|
|
Tremulant |
|
|
|
Foto's: Geert Jan Pottjewijd
2013: Begin oktober
ontving de kerk een bericht van het Notariaat Midden-Drenthe dat in een
testament van een gemeentelid een schenking was opgenomen voor de Protestantse
Gemeente Beilen-Hijken-Hooghalen ter grootte van ca. € 290.000,-.
In het
testament is een bepaling opgenomen dat de schenking uitsluitend besteed mag
worden aan het orgelfonds. Het College van Kerkrentmeesters heeft deze schenking
in grote dank aanvaard. (kerkblad herv. kerk nov 2013)
Bronvermelding:
- V. Timmer en T. van Eck, Het orgel 1993/03 en 1993/04, Gebruikte orgels geleverd door de fa. A.S.J. Dekker (1) en (2)
- E-Mail van Ronald IJmker d.d. 16-04-2006
- Boek: "Liefelijke woning..- Gedenkboek
honderdvijftig jaar Gereformeerd leven in Beilen 1835-1985
- Tijdschrift: Het Orgelblad 1960/maart
- Tijdschrift: Het Orgel 1960/19
- Tijdschrift: Het orgel 1909/..
- Reliwiki:
http://reliwiki.nl/index.php?title=Beilen,_Hekstraat_40_-_Gereformeerde_Kerk
- Reliwiki:
http://reliwiki.nl/index.php?title=Beilen,_Witte_Valkenstraat_4_-_Pauluskerk
- Archief bij Reil orgelmaker Leeflang
- Mense Ruiter Oude archief